Lezers van Dagblad Zaanstreek helderen de locatie op waar Jan Sluijters zijn belangrijke werk ‘De Zaanstreek’ in 1908/1909 schilderde.
Niet specifieker dan ‘De Zaanstreek’ was tot nu toe de titel die het schilderij van Jan Sluijters (1881-1957) in de collectie van Kunsthandel Ivo Bouwman uit Den Haag droeg. Het doek is via een particuliere Franse verzamelaar bij Bouwman terecht gekomen. Sluijters heeft het rond 1908/1909 geschilderd. Dat was in zijn luministische tijd, herkenbaar aan het felle kleurgebruik. Het is bekend dat Sluijters zijn atelier, dat hij in die tijd bij de Amsterdamse Slatuinen had, regelmatig verliet om op locatie te gaan schilderen. De locatie van dit schilderij, is inmiddels opgehelderd met de hulp van de redactie en lezers van Dagblad Zaanstreek.
Op 21 augustus jl. plaatste de krant een afbeelding van het schilderij en een oproep met de vraag wie zou weten welke Zaanse locatie Jan Sluijters had gekozen om op zijn doek te vereeuwigen. Tientallen lezers reageerden: persoonlijke verhalen en herinneringen én fotografisch bewijs tonen aan dat Jan Sluijters op de Westzanerdijk zat en in de richting van Zaandam keek toen hij de bovenkruier zaagmolen De Tweeling aan de Overtoom in Westzaan schilderde. De contouren van Zaandam zijn op de achtergrond te zien en het groene huisje op de voorgrond staat er nog altijd. Zelfs één van de vroegere bewoners van het huisje meldde zich. En hoewel inmiddels wat verstevigd, bevindt ook de brug uit het schilderij zich nog steeds op diezelfde plek als meer dan 100 jaar geleden.
De Zaanstreek heeft altijd tot de verbeelding gesproken. Claude Monet (1840-1926) ging Sluijters al voor en verbleef in 1871 enkele maanden in Zaandam. In één van zijn brieven schrijft hij: “Zaandam is wel bijzonder opmerkelijk en er is genoeg te schilderen voor een heel leven. Huizen in alle kleuren, molens bij honderden en verrukkelijke boten.” Monet maakte in zijn Zaanse periode liefst niet minder dan een twintigtal schilderijen!
Jan Sluijters was een veelzijdig kunstenaar die verschillende stijlen beheerste. Na zijn studie aan de Rijksacademie in Amsterdam won hij in 1904 de Prix de Rome en maakte daarna studiereizen naar Italië en Spanje. In zijn werken uit die tijd zijn kenmerken van het symbolisme en de art nouveau terug te zien. Wanneer hij in de jaren daarna regelmatig in Parijs verblijft, wordt hij gegrepen door nieuwe stromingen als het fauvisme. Het is vrijwel zeker dat hij in die tijd ook werken van Monet heeft gezien van de Zaanstreek. Samen met Piet Mondriaan (1872-1944) en Leo Gestel (1881-1941), zijn studievriend van de Rijksacademie, werkt hij ook in de stijl van het luminisme en is daarmee één van de pioniers van het Nederlands modernisme. Het gebruik van felle kleuren past binnen deze stroming, maar is altijd een kenmerk van Sluijters’ werk gebleven. ‘De Zaanstreek is een belangrijk schilderij binnen het oeuvre van Sluijters en bovendien te koop voor 145.000 euro.
Bekijk hieronder de betreffende krantenpagina’s uit Dagblad Zaanstreek, de eerste van 21 augustus met de oproep, de twee volgende pagina’s van 22 en 23 augustus met de reacties en fotobewijzen:
Dagblad Zaanstreek, Pagina 21 Augustus 2014 Jan Sluijters